Anasayfa /
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ (UCM)
ULUSLARARASI CEZA MAHKEMESİ
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), ülkemizin taraf olmadığı Roma Statüsü’nde düzenlenen soykırım suçu, insanlığa karşı suçlar, savaş suçları ve saldırı suçunun faillerini yargılamak ve hesap verilebilirliği sağlamak amacıyla kurulan daimi bir uluslararası mahkemedir. UCM; Roma Statüsünü yürürlüğe girdiği 1 Temmuz 2002 tarihinden itibaren işlenen ve Statü’de düzenlenen suçlar bakımından, yine Statü’de düzenlenen koşullarda yargı yetkisini kullanabilmektedir.
UCM, Uluslararası Adalet Divanı’ndan farklı olarak, devletleri değil sadece kişileri yargılayabilmektedir. Statü’ye göre UCM yargı yetkisine giren suçları işleyen, işlenmesini emreden, talep eden veya özendiren, suçun işlenmesine yardımcı veya ortak olan veya herhangi bir biçimde suçun işlenmesine veya teşebbüsüne katılan, soykırım suçu ile ilgili olarak da bu suça doğrudan ve kamu önünde özendiren kişileri yargılama yetkisine sahip bulunmaktadır.
Bir devlet, bu Statü’ye taraf olmakla, bahsi geçen suçlarla ilgili olarak Mahkemenin yargı yetkisini kabul etmiş olur. Hâlihazırda Roma Statüsü’ne Fransa, Birleşik Krallık, Almanya ve İtalya ile beraber 125 ülke üye bulunmaktadır. Rusya, ABD ve İsrail Statü’yü imzalamasına rağmen onaylamayacağını bildirmiştir.
Statü’ye göre bir taraf devlet veya BM Güvenlik Konseyi başvurusu ya da UCM savcısı tarafından re’sen soruşturma başlatılması üzerine UCM’nin yargı yetkisinin hasıl olmaktadır. Öte yandan, Statü’ye taraf olmayan bir devlet, somut bir olay için geçerli olmak üzere, Mahkemenin yargı yetkisini tanıdığını deklare edebilmektedir. Bununla ile ilgili olarak, Filistin hakkındaki soruşturma örnek gösterilebilir. Filistin’in ilk başvurusu bu maddeye göre yapılmışken, sürecin devamında Filistin’in taraf ülke haline gelmiştir.
UCM, Uluslararası Adalet Divanı’ndan farklı olarak, devletleri değil sadece kişileri yargılayabilmektedir. Statü’ye göre UCM yargı yetkisine giren suçları işleyen, işlenmesini emreden, talep eden veya özendiren, suçun işlenmesine yardımcı veya ortak olan veya herhangi bir biçimde suçun işlenmesine veya teşebbüsüne katılan, soykırım suçu ile ilgili olarak da bu suça doğrudan ve kamu önünde özendiren kişileri yargılama yetkisine sahip bulunmaktadır.
Bir devlet, bu Statü’ye taraf olmakla, bahsi geçen suçlarla ilgili olarak Mahkemenin yargı yetkisini kabul etmiş olur. Hâlihazırda Roma Statüsü’ne Fransa, Birleşik Krallık, Almanya ve İtalya ile beraber 125 ülke üye bulunmaktadır. Rusya, ABD ve İsrail Statü’yü imzalamasına rağmen onaylamayacağını bildirmiştir.
Statü’ye göre bir taraf devlet veya BM Güvenlik Konseyi başvurusu ya da UCM savcısı tarafından re’sen soruşturma başlatılması üzerine UCM’nin yargı yetkisinin hasıl olmaktadır. Öte yandan, Statü’ye taraf olmayan bir devlet, somut bir olay için geçerli olmak üzere, Mahkemenin yargı yetkisini tanıdığını deklare edebilmektedir. Bununla ile ilgili olarak, Filistin hakkındaki soruşturma örnek gösterilebilir. Filistin’in ilk başvurusu bu maddeye göre yapılmışken, sürecin devamında Filistin’in taraf ülke haline gelmiştir.