I- GENEL BİLGİLER :

Uluslararası hukuk istinabe yoluyla yerine getirilebilecek işlemler:

a) Tarafların tanık veya bilirkişilerin dinlenmesi,
b) Bilgi ve delil temini, banka kayıtları, muhasebe belgeleri, şirket dosyaları ve ticari belgeler de dâhil olmak üzere, ilgili belge ve kayıtların asıllarının veya tasdikli suretlerinin sağlanması,
c) Keşif yapılması, bilirkişi raporu alınması,
ç) Adres tespiti,
d) Dava ve cevap dilekçesi, duruşma günü, gerekçeli karar tebliği gibi adli veya gayri adli belge tebliği adli yardımlaşma işlemi niteliğindedir ancak ayrı bir Genelge ile düzenlenmiştir. Hukuki konularda tebligat konusunda daha fazla bilgi için tıklayınız .

Mevzuat :
a) Çok taraflı sözleşmeler:
Türkiye, 1954 tarihli Hukuk Usulüne Dair Sözleşmesi ile 1970 tarihli Hukukî veya Ticarî Konularda Yabancı Ülkelerde Delil Sağlanması Hakkında Sözleşme’ye taraftır.
Ayrıca, Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası sözleşmelerin tamamına http://ua.mfa.gov.tr sayfasından sorgulama yapılarak ulaşılabilir.

b) İkili antlaşmalar :
Ülkemiz, 47 Ülke ile hukuki ve ticari konularda müstakil veya içinde hukuki ve ticari konularda adli yardımlaşma hükümlerini de barındıran iki taraflı anlaşma imzalamıştır.

İkili antlaşma olan devletlerle olan hukuk istinabe/ tebligat işlemleri aşağıdaki linklerden ulaşılabilen antlaşmalardaki hükümlere göre yerine getirilir.


1) ALMANYA
1929 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Almanya Devleti Arasında Hukukî ve Ticarî Mevaddı Adliyeye Müteallik Münesabatı Mütekabiliyeye Dair Mukavelename" 15/05/1930 tarih ve 1622 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmi Gazete: 04/06/1930 tarih ve 1511
(III.Tertip Il.Cilt, 470 s) Yürürlük Tarihi: 18/11/1931 

2) AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERİ
1931 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Amerika Müttehit Devletleri Arasında Mün'akit İkamet Mukavelenamesi" 04/06/1932 tarihli ve 2002 sayılı Kanun ile onaylanması uygun bulunmuştur. Resmî Gazete:
09/06/1932 tarihli ve 2120 sayılı.

3) ARNAVUTLUK
1995 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Arnavutluk Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi" 17/07/1997 tarih ve 4288 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 09/11/1997 tarih ve 23165,
Yürürlük Tarihi: 22/03/1998.

4) AVUSTRALYA
1931 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile İngiltere Hükümeti Arasında Mün'akit Müzahereti Adliye Mukavelenamesi" Mukavelename Türkiye ile İngiltere arasında imzalanmış olup 28/06/1932 tarih ve 2045 sayılı
Kanunla onaylanarak 05/07/1932 tarih ve 2142 (Düstur no. III. Tertip, 13. Cilt (1089) 856,S.) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış, Avustralya da bu mukavelenameye katılmıştır.

5) AVUSTURYA
a) 1930 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Avusturya Hükümeti Arasında Mün'akit Hukuki ve Ticari Mevaddi Adliyeye Müteallik Mütekabil Münasebetlere ve Adli Kararların Tenfizine Dair
Mukavelename" 21/07/1931 tarih ve 1865 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 04/08/1931 tarih ve 1864 sayılı Yürürlük Tarihi: 15/05/1932.

b) 1989 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ve Avusturya Cumhuriyeti Arasında Mahkeme Kararlarının Tanınması ve Tenfizi Hakkında Sözleşme" 08/05/1991 tarih ve 3727 sayılı Kanun ile onaylanmıştır. Resmî Gazete: 23/09/1991 tarih ve 21000
sayılı, Yürürlük Tarihi: 01/11/1992.

c) "Türkiye Cumhuriyeti ve Avusturya Cumhuriyeti'nin Taraf Bulundukları 01/03/1954 tarihli Lahey Hukuk Usulü Sözleşmesine İlişkin Olarak Yaptıkları 16/09/1988 Tarihli Ek Anlaşma" 08/05/1991 tarih ve 3726 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 23/09/1991 tarih ve 21000 sayılı, Yürürlük Tarihi: 18/10/1992.

6) AZERBAYCAN
2002 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Azerbaycan Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşması" 09/03/2004 tarihli ve 2004/6988 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 23/03/2004 tarihli ve 25411 sayılı.

7) BELARUS
2012 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Belarus Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması" 09/03/2017 tarihli ve 6985 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmi Gazete: 31/07/2017 tarihli ve Mükerrer 30140 sayılı - 23/11/2018 tarihli ve 30604 sayılı Yürürlük Tarihi : 19/04/2018.

8) BOSNA – HERSEK
2005 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Bosna-Hersek Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşması" 25/10/2004 tarih ve 5702 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 04/11/2007 tarih ve 26690 sayılı, Yürürlük Tarihi: 17/12/2007.

9) BULGARİSTAN
1975 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Bulgaristan Halk Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Cezai Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi" 31/03/1978 tarih ve 7/15320 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 24/05/1978 tarih ve 16296 sayılı, Yürürlük Tarihi: 28/10/1978.

10) CEZAYİR
1989 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Cezayir Demokratik Halk Cumhuriyeti Arasında Hukuki İşbirliğine İlişkin Sözleşme" 08/05/1991 tarih ve 3724 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 21/05/1991 tarih ve 20877
sayılı, Yürürlük Tarihi: 01/08/2001.

11) ÇEK CUMHURİYETİ
1930 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Çekoslovakya Cumhuriyeti Arasında Medeni ve Ticari Hususatı Kazaiyeye Mütedair Karşılıklı Münesabat Hakkında Mukavelename" 30/06/1932 tarih ve 2051 sayılı Kanunla onaylanan 09/07/1932 tarih ve 2145 (II.Tertip, 13.c. 1134 (887)s) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan, 1930 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Çekoslovakya Cumhuriyeti Arasında Medeni ve Ticari Hususatı Kazaiyeye Mütedair Karşılıklı Münesabat Hakkında Mukavelename"ye Halefiyet yolu ile katılmış olup, bu anlaşma 06/06/1933 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

12) ÇİN HALK CUMHURİYETİ
1992 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Çin Halk Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması".
27/09/1994 tarih ve 4034 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 12/11/1994 tarih ve 22109 sayılı.

13) FAS KRALLIĞI
1989 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Fas Krallığı Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî Yardımlaşmaya Dair Sözleşme" 08/05/1991 tarih ve 3725 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 08/09/1991 tarih ve 20985
sayılı, Yürürlük Tarihi: 13/05/2002.

14) GÜRCİSTAN
1996 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Gürcistan Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adlî Yardımlaşma Anlaşması" 04/04/1997 tarih ve 4244 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 24/09/1997 tarih ve 23090
sayılı, Yürürlük Tarihi: 15/01/1998.

15) HIRVATİSTAN
1999 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Hırvatistan Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî İşbirliği Anlaşması" 04/04/2000 tarih ve 4559 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 24/05/2000 tarih ve 24058
sayılı, Yürürlük Tarihi: 19/01/2003.

16) HİNDİSTAN
1988 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Hindistan Cumhuriyeti Hükümeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Karşılıklı Adlî Yardımlaşma Anlaşması"
18/01/1990 tarih ve 3605 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 23/07/1990 tarih ve 20583 sayılı, Yürürlük Tarihi: 16/08/1993.

17) IRAK
1989 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Irak Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Adli İşbirliği Sözleşmesi" 19/04/1990 tarih ve 3638 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 02/08/1992 tarih ve 21303 sayılı.

18) İNGİLTERE
1931 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile İngiltere Hükümeti Arasında Mün'akit Müzahereti Adliye Mukavelenamesi" 28/06/1932 tarih ve 2045 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 05/07/1932 tarih ve 2142 (Düstur no. III. Tertip, 13. Cilt (1089) 856,S.) sayılı, Yürürlük Tarihi: 13/07/1933.

19) İRAN
2010 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Cezai Konularda Adlî İşbirliği Anlaşması" 22/02/2011 tarih ve 6121 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 10/03/2011 tarih ve 27870 sayılı.

20) İSVİÇRE
1933 tarihli "Türkiye ile İsviçre Arasında Medenî ve Ticarî Mevatta Adlî Münasebetleri Tanzim Eden Mukavelename" 23/06/1934 tarih ve 2534 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 04/07/1934 tarih ve 2743 (Düstur No. III. Tertip. 15.C.1304 (521)s.) sayılı, Yürürlük Tarihi: 08/06/1935.

21) İTALYA
1926 tarihli "Türkiye ile İtalya Arasında Adlî Himaye Adlî Makamların Hukuk ve Ceza İşlerinde Karşılıklı Müzahereti ve Adlî Kararların Tenfizi Mukavelenamesi" 16/02/1929 tarih ve 1394 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 03/03/1929 tarih ve 1133
(III.Tertip. 10.C.362 (222)s) sayılı, Yürürlük Tarihi: 15/05/1931.

22) KANADA
1931 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile İngiltere Hükümeti Arasında Mün'akit Müzahereti Adliye Mukavelenamesi" Mukavelename Türkiye ile İngiltere arasında imzalanmış olup 28/06/1932 tarih ve 2045 sayılı Kanunla onaylanarak 05/07/1932 tarih ve 2142 (Düstur no. III. Tertip, 13. Cilt (1089) 856,S.) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanmış, Kanada da bu mukavelenameye katılmıştır.

23) KARADAĞ
1933 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Yugoslavya Krallığı Arasında Adli, Medeni, Ticari Hususlarda Karşılıklı Münasebata Dair Mukavelename" Mukavelenameye halefiyet yolu ile katılmıştır. Mukavelename 25/12/1935 tarih ve 2874 sayılı Kanunla onaylanmış ve 04/01/1936 tarih ve 3197 (Düstur No: III. Tertip, 17.C.129(89)s.) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak 27/07/1937 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

24) KAZAKİSTAN
1995 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Kazakistan Cumhuriyeti Arasında Hukuki Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması" 17/07/1997 tarih ve 4287 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 12/11/1997 tarih ve 23168 sayılı.

25) KIRGIZ CUMHURİYETİ
2006 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Kırgız Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adli İşbirliği Anlaşması" 30/11/2010 tarih ve 6073 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 24/03/2012 tarih ve 28243 sayılı, Yürürlük Tarihi: 11/02/2012

26) KUVEYT
1997 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Kuveyt Devleti Arasında Hususî Hukuk, Ticaret ve Ceza Hukuku Konularında Hukuki ve Adli İşbirliği Anlaşması" 09/04/2000 tarih ve 4557 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 30/05/2000 tarih ve 24064 sayılı.

27) KUZEY KIBRIS TÜRK CUMHURİYETİ
1987 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adli Yardımlaşma, Tanıma ve Tenfiz, Suçluların Geri Verilmesi ve Hükümlülerin Nakli Sözleşmesi"
27/10/1988 tarih ve 3490 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 13/02/1989 tarih ve 20079 sayılı.

28) LİTVANYA
1995 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Litvanya Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Hukukî ve Adlî İşbirliği Anlaşması" 10/02/2004 tarih ve 5087 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 20/04/2004 tarih ve 25439
sayılı, Yürürlük Tarihi:15/08/2004.

29) MACARİSTAN
1987 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Macaristan Halk Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi"
18/01/1990 tarih ve 3607 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 23/07/1990 tarih ve 20583 sayılı, Yürürlük Tarihi: 09/05/1991.

30) MAKEDONYA
1997 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Makedonya Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Cezaî Konularda Adlî Yardımlaşma Anlaşması" 07/03/2000 tarih ve 4547 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 14/05/ 2000 tarih ve 24049
sayılı, Yürürlük Tarihi: 28/07/2000.

31) MISIR
1990 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi" 26/01/1990 tarih ve 3604 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 23/07/1990 tarih ve 20583
sayılı, Yürürlük Tarihi: 01/02/1992.

32) MOĞOLİSTAN
2000 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Moğolistan Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması" 10/02/2004 tarih ve 5088 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 04/05/2004 tarih ve 25452 sayılı.

33) MOLDOVA
1995 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ve Moldova Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adlî Yardımlaşma Anlaşması" 04/04/2000 tarih ve 4556 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 28/05/2000 tarih ve 24062
sayılı, Yürürlük Tarihi: 23/02/2001.

34) ÖZBEKİSTAN
1994 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Özbekistan Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezai Konularda Adli Yardımlaşma Sözleşmesi" 17/07/1997 tarih ve 4286 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 07/11/1997 tarih ve 23163
sayılı.

35) PAKİSTAN
1981 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Pakistan İslam Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi" 26/03/1982 tarih ve 2684 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 31/07/ 1982 tarih ve 17768
sayılı, Yürürlük Tarihi: 05/06/1983.

36) POLONYA
1988 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Polonya Halk Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî Yardımlaşma Sözleşmesi" 18/01/1990 tarih ve 3606 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 23/07/1990 tarih ve 20583
sayılı Yürürlük Tarihi: 12/04/1991.

37) ROMANYA
2005 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Romanya Arasında Hukukî Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması" 25/10/2007 tarihli ve 5704 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 04/11/2007 tarihli ve 26690 sayılı Yürürlük Tarihi: 20/06/2008.

38) SIRBİSTAN

a) 2013 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ve Sırbistan Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Karşılıklı Adli Yardımlaşma Anlaşması" 02/03/2017 tarih ve 6909 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 28/10/2017 tarih ve 30224 sayılı. Yürürlük Tarihi: 21/12/2017.

b)  1934 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Yugoslavya Krallığı Arasında Adli, Medeni ve Ticari Hususlarda Karşılıklı Münasebata Dair Mukavelename" Mukavelename 25/12/1935 tarih ve 2874 sayılı Kanunla onaylanmış ve 04/01/1936 tarih ve 3197 (Düstur No: III. Tertip, 17.C.129(89)s.) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak 27/07/1937 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Sırbistan mukavelenameye halefiyet yolu ile katılmakla birlikte 2013 tarihli “Türkiye Cumhuriyeti ve Sırbistan Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Karşılıklı Adli Yardımlaşma Anlaşması"nın 21.12.2017 tarihinde yürürlüğe girmesiyle anlaşmanın 26. maddesi uyarınca mukavelenamenin hükümleri Türkiye Cumhuriyet ve Sırbistan Cumhuriyet arasında sona ermiştir.

39) SLOVAKYA
2004 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Slovakya Cumhuriyeti Arasında Hukuki ve Ticari Konularda Adli İşbirliği Anlaşması" 4/10/2007 tarih ve 5693 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 7/12/2007 tarihli ve 26723 sayılı

40) SLOVENYA
1934 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Yugoslavya Krallığı Arasında Adli, Medeni ve Ticari Hususlarda Karşılıklı Münasebata Dair Mukavelename" Mukavelenameye halefiyet yolu ile katılmıştır. Mukavelename 25/12/1935 tarih ve 2874 sayılı Kanunla onaylanmış ve 04/01/1936 tarih ve 3197 (Düstur No: III. Tertip, 17.C.129(89)s.) sayılı Resmî Gazete'de yayımlanarak 27/07/1937 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

41) SUUDİ ARABİSTAN
1929 tarihli "Muhadenet Muahedenamesi" 15/05/1930 tarih ve 1621 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 31/05/1930 tarih ve 1507 sayılı, Yürürlük Tarihi: 10/12/1933.

42) TACİKİSTAN
1996 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Tacikistan Cumhuriyeti Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezaî Konularda Adlî Yardımlaşma Anlaşması" 04/04/2000 tarih ve 4558 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 30/05/2000 tarih ve 24064 sayılı, Yürürlük Tarihi: 22/06/2001.

43) TUNUS
a) 1982 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Tunus Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adli Yardımlaşmaya Dair Sözleşme" 19/11/1982 tarih ve 2711 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 24/11/1982 tarih ve 17878 sayılı.
b) 1982 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Tunus Cumhuriyeti Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adli Kararların Tanınması ve Yerine Getirilmesi Hakkındaki Sözleşme" 20/6/1984 tarih ve 3026 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 11/09/1984 tarih ve 18512 sayılı.

44) TÜRKMENİSTAN
2012 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Türkmenistan Arasında Hukuki ve Cezai Konularda Adli Yardımlaşma Anlaşması" 26/02/2013 tarih ve 6442 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 22/05/2013 tarih ve 28654 sayılı, Yürürlük Tarihi: 29/06/2013.

45) UKRAYNA
2000 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Ukrayna Arasında Hukukî Konularda Adlî Yardımlaşma ve İşbirliği Anlaşması" 09/07/2003 tarih ve 4920 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 22/12/2003 tarih ve 25324 sayılı, Yürürlük Tarihi: 02/05/2004

46) UMMAN
2008 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Umman Sultanlığı Arasında Hukukî, Ticarî ve Cezai Konularda Adli Yardım Anlaşması" 16/03/2010 tarih ve 5960 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 22/05/2010 tarih ve 27588 sayılı.

47) ÜRDÜN
1971 tarihli "Türkiye Cumhuriyeti ile Haşimî Ürdün Krallığı Arasında Hukukî ve Ticarî Konularda Adlî İlişkileri Düzenleyen Sözleşme" 17/04/1975 tarih ve 1878 sayılı Kanunla onaylanmıştır. Resmî Gazete: 05/09/1975 tarihli ve 15347 
sayılı Yürürlük Tarihi: 14/05/1976.



c) Mütekabiliyet :
Aramızda akdi bağ olmayan devletlerle yapılan hukuk istinabe işlemleri mütekabiliyet (karşılıklılık) prensibine göre yerine getirilir.

d)Kanun :
Hukuki konularda uluslararası adli yardımlaşma konusunu düzenleyen özel bir kanunumuz bulunmadığından hukuk adli yardımlaşma işlemleri iç hukukumuzda; genel düzenlemelere göre yerine getirilmektedir.

e)Genelge :
Hukuk istinabe işlemlerinin temel prensipleri Bakanlığımızın 16.11.2011 tarihli ve 63/2 sayılı ' H ukuki Konularda Uluslararası İstinabe Taleplerine Uygulanacak Esaslar ’ konulu Genelgesinde gösterilmiştir.

f)Tebliğ :
Hukuk istinabe işlemlerinde ödenmesi gereken posta giderleri ile yabancı makamlarca talep edilen masraflar Bakanlığımızın her takvim yılı başında yayınlanan ‘Yurt Dışı Tebligat ve İstinabe Taleplerinde Uyulması Gereken Usul ve Esaslara Dair Tebliğ ’ de gösterilmiştir.

Hukuk istinabede uluslararası sözleşmelerden veya uygulamalardan kaynaklanan temel prensipler :

Talep edilen ülkenin mevzuatı uygulanır :
Uluslararası teamül ve sözleşmeler, hukuk istinabe işlemlerinin adli yardımlaşma istenen tarafın kendi mevzuatında öngörülen şekillere uygun olarak yerine getirilmesini öngörmektedir.

Hukuk istinabe işlemleri için kural olarak Tebliğde belirtilen posta gideri dışında masraf alınmaz :
Hukuk istinabe işlemleri kural olarak herhangi bir masraf alınmadan yerine getirilmektedir. Ancak doktor raporu, DNA analiz raporu, tercüme masrafı veya bilirkişi raporu gibi uzmanlık veya masraf gerektiren bir adli yardımlaşma isteminde bulunuluyorsa yabancı makamlarca masraf istenebilir. Uygulamada istenen masraflar ülkeden ülkeye değişiklik gösterebildiğinden konuya ilişkin Tebliğ hükümlerine bakılmalıdır. Bunun yanında Tebliğde belirtilen posta gideri Hazine ve Maliye Bakanlığı veznesine yatırılır.

Yazışma dili :
Hukuk istinabe taleplerinin istenilen devletin resmi dilinde yapılması gerekmektedir. Bu nedenle kural olarak, hazırlanacak evrak ilgili ülkenin resmi diline tercüme ettirilmesi ve evrakın Türkçe nüshası ve tercümesinin birlikte gönderilmesi gerekmektedir.