ULUSLARARASI ÇOCUK KAÇIRMA VE ÇOCUKLA ŞAHSİ İLİŞKİ TESİSİ İLE İLGİLİ İŞLEMLER

Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukukî Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesi’nin uygulanmasında merkezî makam görevini üstlenen Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü, bu görevini mahallî Cumhuriyet başsavcılıkları aracılığıyla yerine getirmektedir.

Bahse konu Sözleşme’nin uygulanmasını sağlamaya yönelik usul ve esasları düzenleyen 5717 sayılı Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Yön ve Kapsamına Dair Kanun 22.11.2007 tarihinde kabul edilmiş, 04.12.2007 tarihli ve 26720 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bir çocuğun, velayet hakkı ihlal edilerek mutat mesken ülkesinden haksız olarak götürüldüğünü veya alıkonulduğu ileri süren kişi, kurum veya örgüt, çocuğun iadesine ilişkin başvurusunu, gerek bizzat gerek vekili aracılığı ile çocuğun mutat meskeninin bulunduğu Âkit Devletin devletin merkezî makamına veya çocuğun haksız olarak götürüldüğü veya alıkonulduğu Âkit Devlet merkezî makamına yapabilir.

Çocuğun iadesine ilişkin talebin; talepte bulunan kişinin, çocuğun ve çocuğu götürdüğü veya alıkoyduğu iddia eden kişinin kimliğine ilişkin bilgileri, çocuğun doğum tarihini, çocuğun iadesine ilişkin başvurunun dayandığı esasları, çocuğun bulunduğu yer ve birlikte olduğu varsayılan kişinin kimliği ile ilgili mevcut tüm bilgileri ihtiva etmesi gereklidir. Ayrıca, çocuğun iadesine ilişkin başvurunun yapıldığı merkezî makam, iade talebine, kendisine talep eden adına hareket etme veya adına hareket etmekle yetkilendirilen bir temsilci tayin etme yetkisi veren yazılı bir yetkilendirme belgesinin eklenmesini isteyebilir.

Sözleşme’nin 21’inci maddesi uyarınca, şahsi ilişki kurma hakkının tesisi veya korunmasına ilişkin talepler de, çocuğun geri dönüşüne ilişkin talepler ile aynı usul ve şekilde yapılabilmektedir. Uluslararası Çocuk Kaçırmanın Hukuki Veçhelerine Dair Lahey Sözleşmesi’nin uygulanmasına ilişkin 01.03.2008 tarihli ve 65/1 sayılı Bakanlığımız Genelgesi’nde Sözleşme’ye taraf olan devletler ve uygulama hakkında daha detaylı bilgiye yer verilmiştir.


ULUSLARARASI SÖZLEŞMELER KAPSAMINDA GERÇEKLEŞTİRİLEN ÇOCUKLAR İLE İLGİLİ DİĞER İŞLEMLER

01.06.2000 tarihinde yürürlüğe giren 1980 tarihli Çocukların Velâyetine İlişkin Kararların Tanınması ve Tenfizi ile Çocukların Velâyetinin Yeniden Tesisine İlişkin Avrupa Sözleşmesi’nin (Lüksemburg Sözleşmesi) uygulanmasına ilişkin işlemler merkezî makam sıfatıyla Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğünce yürütülmektedir.

Ayrıca, 19.10.1996 tarihli Velayet Sorumluluğu ve Çocukların Korunması Hakkında Tedbirler Yönünden Yetki, Uygulanacak Hukuk, Tanıma, Tenfiz ve İşbirliğine Dair Sözleşme uyarınca, çocuğun kişiliğinin veya malvarlığının korunmasına yönelik tedbirlerin alınması, bu tür koruma tedbirlerinin tanınması ve tenfizinin sağlanmasına ilişkin taleplerin değerlendirilmesi ve bunlar hakkında anılan Sözleşme çerçevesindeki işlemlerin gerçekleştirilmesi de merkezi makam sıfatıyla Dış İlişkiler ve Avrupa Birliği Genel Müdürlüğünce (Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile koordinasyon içerisinde) yürütülmektedir.