Hususîlik (özellik) kuralı:
Suçlu iadesi gerçekleştikten sonra, iade edilen kişi yalnızca iade kararına dayanak teşkil eden suçlardan dolayı yargılanabilir veya iade kararında geçen mahkumiyet hükmünde yer alan ceza infaz edilebilir. Dolayısıyla şahıs iade edildikten sonra (iade kararından önce işlenen) başka bir suçunun veya mahkumiyetinin bulunduğu anlaşılırsa bu suç nedeniyle iade edilen devlette yargılama yapılamaz veya mahkumiyet hükmü infaz edilemez. Bu prensibe ‘hususilik kuralı’ denilmektedir. Hususilik kuralı SİDAS’ın 14. maddesinde düzenlenmiştir. Ayrıca tarafı olduğumuz ikili antlaşmaların muhtelif maddelerinde buna ilişkin hükümler bulunmaktadır.
Hususilik kuralının iki istisnası bulunmaktadır :
1-İstenilen devletin (iade eden devlet) muvafakat vermesi :
İstenilen devletin, iadeye konu edilmemiş bir suç için isteyen devletçe yargılama yapılmasına veya verilmiş olan cezanın infazına muvafakat vermesi halinde hususilik kuralı etkisini kaybeder. Bunun için de yargılamayı yapacak olan adli makamın istenilen devletten muvafakat talebinde bulunması gerekmektedir. Eğer muvafakat talebi iade kararından önce işlenip kesinleşen bir mahkumiyet talebi için veya henüz soruşturma aşamasındaki bir suç için yapılacaksa bu talep yetkili Cumhuriyet Savcılığınca yapılmalıdır. Yargılama aşamasına gelmiş bir suç için yapılacak muvafakat talebi Mahkeme tarafından yapılmalıdır.
Muvafakat talebinde bulunmak için aşağıdaki linkte yer alan talepname örneğine uygun bir talepname düzenlenip tercüme edilmeksizin Bakanlığımıza gönderilmelidir.
MAHKEME aşamasında muvafakat istemine ilişkin talepname örneği
2- İade edilenin serbest kaldıkta sonra belli bir süre içinde iade edildiği ülkeyi terk etmemesi veya terk ettikten sonra geri gelmesi:
SİDAS’ın 14. maddesine göre iade edilen şahsın, nihai olarak serbestisine kavuşmasını takip eden 45 gün zarfında iade edildiği tarafın arazisini elinde imkân olduğu halde terk etmemesi veya terk ettikten sonra buraya geri dönmesi halinde hususilik kuralı uygulanmaz.
Ayrıca tarafı olduğumuz ikili antlaşmalarda yer alan farklı süreler için yukarıda ikili antlaşmalar bölümüne bakınız. |