a)Çok taraflı sözleşmeler:
Türkiye, Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesi’ne (SİDAS) ve anılan Sözleşme’nin Ek 2 nolu Protokolüne taraftır. SİDAS’a ayrıca Ek 1, 3 ve 4 nolu ek protokoller de mevcuttur. Ancak Türkiye bunlara henüz taraf olmamıştır. SİDAS’a taraf olan diğer 33 devletle aramızdaki suçlu iadesi işlemleri bu Sözleşme hükümlerine göre yerine getirilmektedir.
SİDAS Avrupa Konseyi Sözleşmelerinden biri olduğundan Avrupa ülkelerinin hemen hepsi anılan Sözleşmeye taraftır. Diğer yandan Azerbaycan ve Ermenistan gibi Avrupa ülkesi olmayan bazı devletler de anılan Sözleşmeye taraf olmuşlardır.
ABD sözleşmenin tarafı değildir ancak bu ülkeyle aramızda suçlu iadesi konusunda ikili antlaşma vardır.
SİDAS ve Ek 2 nolu Protokol’ün metinlerine, ülkeler tarafından konulan çekincelere ve taraf devletlerin listesine aşağıdaki linklerden ulaşılabilir:
Suçluların İadesine Dair Avrupa Sözleşmesi ‘SİDAS’ (Türkçe) (İngilizce )
SİDAS’a Taraf Olan Devletler
SİDAS’a Konulan Çekinceler (Türkçe) (İngilizce)
SİDAS Açıklayıcı Rapor (İngilizce)
SİDAS’a Ek 2 Nolu Protokol
SİDAS’a Ek 2 Nolu Protokol’e Taraf Olan Devletler
SİDAS’a Ek 2 Nolu Protokol’e Konulan Çekinceler (İngilizce)
Türkiye ayrıca terörizm konusundaki aşağıdaki sözleşmelere taraftır. Terör suçlarına ilişkin iade taleplerinde, konusuna göre bu sözleşmelere atıf yapılmalıdır.
Terörizmin Önlenmesine Dair Avrupa Sözleşmesi
Terörist Bombalamalarının Önlenmesine İlişkin BM Sözleşmesi
Terörizmin Finansmanının Önlenmesine Dair BM Sözleşmesi
b)İkili antlaşmalar:
SİDAS’a taraf olmayan ve aramızda ikili antlaşma olan devletlerle yapılan suçlu iadesi işlemleri ikili anlaşma hükümlerine göre yerine getirilir. Antlaşma metinlerine aşağıdaki linklerden ulaşılabilir.
Amerika Birleşik Devletleri
Cezayir
Fas
Irak
İran
Kazakistan
Kırgızistan
Kuveyt
K.K.T.C.
Libya
Lübnan
Mısır
Moğolistan
Özbekistan
Pakistan
Suriye
Tacikistan
Tunus
Ürdün
İkili antlaşmaları liste halinde görmek için tıklayınız...
c)Kanun:
Suçlu iadesi konusunu düzenleyen özel bir kanunumuz bulunmadığından bu işlemler iç hukukumuzda; Türk Ceza Kanunu’nun 18. Maddesi ve çeşitli kanunlarda yer alan düzenlemelere göre yerine getirilmektedir.
TCK’nın 18. maddesi diğer ülkelerin Türkiye’den yaptıkları suçlu iadesi taleplerine ilişkin usul hükümlerini düzenlemiştir. Türkiye’nin diğer ülkelerden yaptığı taleplerde bu madde uygulanmayıp tarafı olduğumuz çok taraflı veya ikili antlaşma hükümleri uygulanmaktadır.
c)Genelge:
Suçlu iadesi işlemlerinin temel prensipleri Bakanlığımızın 16.11.2011 tarihli ve 69/4 sayılı Suçluların İadesi ve Hükümlü Nakli Konularında Adli Makamlarımızca Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar konulu Genelgesinde gösterilmiştir.
|
Genel Müdürlük