Genel olarak; belirli bir hukuki işlemin, hukuki sonuçlarından etkilenmeleri amaçlanan kişilere yasal bir şekilde bildirilmesi ve bu bildirimin aynı şekilde belgelenmesi işlemi olarak tarif edebileceğimiz tebligat işlemi, uluslararası usul hukukunda, uluslararası adli yardımın bir türü olarak kabul görmektedir.

İç hukukumuzda 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ve Tebligat Kanununun Uygulamasına Dair Yönetmelikde yurtdışı tebligata ilişkin düzenlemeler bulunmaktadır. 7201 Sayılı Tebligat Kanunun 25, 25/a, 26 ve 27. maddeleri ile Tebligat Kanununun Uygulamasına Dair Yönetmeliğin 38 ile 47. maddeleri Türkiye’den yabancı ülkelere ve yabancı ülkelerden Türkiye’ye yapılacak tebligata ilişkin hükümler içerir.

Ancak, usuli bir işlem olan tebligat devletlerin yargı yetkisine ilişkin bulunduğundan, yurt dışındaki tebliğ işleminin talep edilen ülkenin kanunlarına göre yapılması zorunlu olmakla, bazı durumlarda Tebligat Kanunu ile düzenlenen yurtdışı tebligatın ihtiyacı tam olarak karşılayamaması söz konusudur.

Bu nedenle uluslararası düzeyde, devletlerin birbirlerinin ülkelerindeki tebligat işlemlerinin gerçekleştirilebilmesini teminen yapmış oldukları ikili ya da çok taraflı sözleşmeler önem arz etmektedir.

Yukarıda bahsedilen 7201 Sayılı Tebligat Kanunu ile Tebligat Kanununun Uygulamasına Dair Yönetmeliğin ilgili maddelerinin yanı sıra ülkemizin taraf olduğu “1954 tarihli Hukuk Usullerine Dair Lahey sözleşmesi” ve “1965 tarihli Hukuki ve Ticari Konularda Adli ve Gayri Adli Belgelerin Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Lahey Sözleşmesi” ile Türkiye’nin tebligat konusunda yabancı ülkeler ile imzalamış olduğu ikili sözleşmeler yabancılık unsuru bulunan tebligat işlemlerinin kaynakları arasındadır.

İkili veya çok taraflı anlaşma ve sözleşme bulunmayan hallerde uluslararası tebligat işlemleri karşılıklılık kuralı çerçevesinde yürütülmektedir.

Bu kapsamda olmak üzere, (7201 Sayıyı Tebligat Kanunun 25/a maddesi uyarınca sadece Türk vatandaşlarına yapılacak tebligat için söz konusu olduğu ve kazai mercilerce çıkartılacak tebligat için, tebliğ evrakının Bakanlığımız aracı kılınmaksızın o yerdeki Türk Büyükelçiliği veya Konsolosluğuna doğrudan gönderilmesinin de mümkün olduğu gözetilmek suretiyle), 7201 Sayılı Tebligat Kanununun 25 ve 25/a maddeleri uyarınca yabancı ülkelerde bulunan kişilere yapılacak tebligat talepleri;

1954 tarihli Hukuk Usulüne Dair Lahey Sözleşmesi ve 1965 tarihli Hukuki ve Ticari Konularda Adli ve Gayri Adli Belgelerin Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Lahey Sözleşmesi ile İkili Sözleşmeler uyarınca yapılması istenen tebligat talepleri,

Konsolosluk ilişkileri çerçevesinde diplomatik ayrıcalık ve bağışıklıktan yararlanmaları kabul edilen ve Türkiye’de yabancı bir devletin temsilcisi sıfatıyla görevli bulunan büyükelçiler, elçiler, maslahatgüzarlar, yabancı elçilik müsteşar ve katipleri, elçilik ataşeleri ile bu görevde bulunanların eşleri, yanlarında bulunan çocukları ve diğer aile fertlerine Tebligat Kanununun Uygulamasına Dair Yönetmeliğin 45. maddesinin 4. fıkrası uyarınca yapılması istenen tebligat talepleri;

Tebligat Kanunun 27. maddesi uyarınca yabancı memleketlerde resmi bir vazife ile bulunan Türk memurlarına ve yabancı memleketlerde bulunan askeri şahıslara yapılacak tebligat talepleri;

Türkiye de bulunan yabancı bir devlet temsilciliğinde memur, sözleşmeli eleman veya tercüman gibi sıfatlarda çalışan Türk vatandaşlarına veya diplomatik ayrıcalığı olmayan diğer kişilere yapılacak tebligat talepleri için gerekli işlemler;

Adalet Bakanlığı Uluslararası Hukuk ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülmektedir.