|
Cezai konularda Uluslararası tebligat işlemlerinin Uluslararası hukuktaki dayanağını; Çok taraflı sözleşmeler, ikili antlaşmalar ve mütekabiliyet prensipleri, iç hukukumuzdaki dayanağını ise Tebligat Kanunu ve Cezai Konularda Uluslararası Tebligat Konulu Genelge oluşturmaktadır.
Çok taraflı sözleşmeler:
Türkiye, Ceza İşlerinde Karşılıklı Adli Yardım Avrupa Sözleşmesi’ne(CİKAYAS) taraftır. Sözleşmeye taraf olan diğer 45 devletle aramızdaki cezai tebligat işlemleri bu sözleşme hükümlerine göre yerine getirilmektedir. Azerbaycan ve Ermenistan gibi Avrupa’da bulunmayan bazı devletler de sözleşmeye taraftır. ABD sözleşmenin tarafı değildir, aramızda ikili antlaşma vardır.
İkili antlaşmalar :
CİKAYAS’a taraf olmayan ve aramızda ikili antlaşma olan devletlerle aramızdaki cezai tebligat işlemleri ilgili anlaşma hükümlerine göre yerine getirilmektedir.
Mütekabiliyet :
Aramızda akdi bağ olmayan devletlerle yapılan cezai tebligat işlemleri (Türkmenistan, Kanada, Kosova vb.) mütekabiliyet (karşılıklılık) prensibine göre yerine getirilir.
Kanun :
Cezai Konularda Uluslararası Tebligat işlemleri 7201 Sayılı Tebligat Kanunu hükümlerine göre yapılmaktadır. Anılan Kanun’un 25-28. maddelerindeki düzenlemeler özellikle bu konuya ilişkindir.
Genelge :
Cezai Tebligat işlemlerinin temel prensipleri Bakanlığımızın 16.11.2011 tarihli ve 69/3 sayılı Cezai Konularda Uluslararası Tebligat Başlıklı Genelgesi ile düzenlenmiştir. Tebligatla ilgili açıklamalarda anılan Genelgeye atıf yapılmaktadır.
Cezai tebligatın konusu:
Cezai tebligatın konusunu; adli kararların veya usule ait işlemlerin tebliği oluşturmaktadır. Ülkemizde veya ilgili yabancı devletlerde kendilerine tebligat yapılacak Türk vatandaşı veya yabancı uyruklu şahıslar; şüpheli, sanık, hükümlü, mağdur, müşteki, katılan, yasal temsilci, tanık ya da bilirkişi sıfatını taşıyabilirler.
Talep edilen ülkenin mevzuatı uygulanır:
Uluslararası sözleşmeler, tebligat taleplerinin adli yardımlaşma istenen tarafın kendi mevzuatında öngörülen şekillere uygun olarak yerine getirileceğini öngörmektedir.
Cezai tebligatta masraf alınmaz :
Cezai tebligat herhangi bir masraf alınmadan yerine getirildiğinden maliye veznesine para yatırılması gerekmemektedir.
Hukuki kararların tebliği için kullanılan talepnameler cezai tebligatta kullanılmamalıdır:
15 Kasım 1965 tarihli Hukuki ve Ticari Konularda Adli ve Gayri Adli Belgelerin Yabancı Memleketlerde Tebliğine Dair Lahey Sözleşmesi’ne göre hazırlanmış bulunan talepname örneği (184 nolu form) cezai tebligat konularında kullanılmamalıdır.
Tebliğ dili :
Tebliğ edilecek evrakın, muhatabın resmi ana dilinde olması temel prensiptir. Şahıs birden fazla resmi dili olan bir ülkede yaşıyorsa o ülkenin resmi dillerinden herhangi biri yerine, biliniyorsa muhatabın bildiği resmi dilde tebliğ yapılmalıdır.
|
