Avrupa Adaletin Etkinliği Komisyonu (CEPEJ), Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi’nin 18 Eylül 2002 tarih ve 2002/12 sayılı kararı ile kurulmuş bir uluslararası kuruluştur. CEPEJ’in amacı, yargı kapsamı içerisinde bulunan ve bulunma potansiyeli olan bütün kişilerin yasal haklarını etkin bir şekilde kullanmasının sağlanmasını ve böylece bireylerin adlî sisteme olan güveninin artmasını öngören bir bakış açısıyla, Avrupa Konseyi (AK) üyesi ülkelerin adlî sistemlerinin etkinliğini ve fonksiyonlarını geliştirmek ve bu konularla ilgili olarak AK tarafından kabul edilen uluslararası hukukî belgelerin daha iyi şekilde uygulanmasını mümkün hale getirmektir.
CEPEJ’in amaç, görev ve çalışma usulleri 2002/12 sayılı kararın ekinde yer alan Tüzük ile düzenlenmiş olup, Tüzüğün 2’nci maddesinde CEPEJ’in görevleri şöylece sıralanmıştır:

• Genel istatistiki kriterleri ve değerlendirme araçlarını kullanarak, farklı adlî sistemler tarafından ulaşılan sonuçları gözden geçirmek,
• Adlî sistemlerin fonksiyonlarıyla ilgili sorunlar ile mümkün olan ilerlemeleri belirlemek ve bu konularda görüş alışverişinde bulunmak,
• Özel ihtiyaçlarını da dikkate alarak, üye ülkelerin adlî sistemlerinin ölçülmesine ve işlevlerinin geliştirilmesine yönelik somut yöntemleri belirlemek,
• Üye ülkelere, talepleri üzerine, AK standartlarına uygun olarak yardım sağlamak,
• Gerektiğinde ve AK’nin yönetim kurulları (özellikle Avrupa Hukuk İşbirliği Komitesi)  tarafından ihtiyaç duyulduğunda, Bakanlar Komitesi’ne sunulmak üzere, yeni uluslararası hukukî belgelerin oluşturulması ya da mevcut olanların değiştirilmesine yönelik taslak teklifleri hazırlamak

CEPEJ Avrupa Konseyi üyesi 47 ülkenin uzmanlarından oluşmakta olup, bunlar arasından seçilen bir Büro tarafından idare edilmekte ve Sekreterya tarafından desteklenmektedir. Vatikan, Kanada, Japonya, Meksika ve ABD gözlemci olarak CEPEJ’in çalışmalarına gözlemci olarak kabul edilmektedir. Adalet ve yargı alanlarında faaliyet gösteren bir kısım uluslararası kuruluşlar ve AK’nin bu konularla ilgili diğer birimleri ile Avrupa Birliği de CEPEJ’in faaliyetlerine iştirak etmektedir.
Görevlerini daha verimli bir şekilde yerine getirebilmesi amacıyla, CEPEJ bünyesinde Adlî Sistemlerin Değerlendirilmesi Çalışma Grubu, Adaletin Niteliği Çalışma Grubu, Adlî Süreçte Zaman Yönetimi İçin SATURN Merkezi, İcra Çalışma Grubu gibi değişik çalışma grupları oluşturulmuş ve Pilot Mahkemeler Ağı kurmuştur.
Adli sistemleri değerlendirme Çalışma Grubu
CEPEJ adaletin kalitesini ve etkinliğini sağlamak için adli sistemlerin karşılaştırılmasını görev edinmiştir. CEPEJ Avrupa Konseyi üye ülkelerinin adli sistemlerini incelemek için düzenli bir süreç kabul etmiştir. CEPEJ, iki yılda bir AK üyesi ülkelerin adlî sistemlerinin ayrıntılı bir şekilde değerlendirildiği raporlar yayınlamaya başlamıştır. Adli sistemleri değerlendirme Çalışma Grubu (CEPEJ-GT-EVAL) bu sürecin idaresinden sorumludur.
Bu raporların ilki olan “Avrupa Adlî Sistemleri – 2006 Basım” 2006 yılında yayınlanmıştır. Söz konusu rapor 2004 yılı verileri esas alınmak suretiyle Avrupa adlî sistemlerinin çok değişik boyutlarının tespitine yönelik 123 sorudan oluşan sualnameye üye ülkeler tarafından verilen cevapların ve istatistiki bilgilerin CEPEJ üyeleri ve bilimsel uzmanlar tarafından değerlendirilmesiyle meydana getirilmiştir. Raporda ulaşılan sonuçlar CEPEJ’in müteakip toplantılarında değişik yönleriyle analiz edilmiştir. Söz konusu rapor Avrupa ülkelerinin adlî sistemleri hakkında kılavuz bir belge özelliği taşımakta olup, bilimsel uzmanların raporla ilgili değerlendirmeleri de CEPEJ tarafından ayrıca yayınlanmıştır. Birincisine göre daha geliştirilmiş bir şekilde ve 2006 yılı verileri esas alınarak hazırlanmış olan “Avrupa Adlî Sistemleri - 2008 Basım”  ise 8 Ekim 2008 tarihinde düzenlenen basın toplantısıyla kamuoyuna açıklanmıştır. Son olarak, 2008 yılı verileri esas alınarak hazırlanmış olan “Avrupa Adlî Sistemleri – 2010 Basım” CEPEJ’in 15. Genel Kurul Toplantısı’nda (9-10 Eylül) kabul edilmiş ve 25 Ekim 2010 tarihinde yayınlanmıştır.
CEPEJ, anılan rapor çalışmalarının yanı sıra, adalete erişim, alternatif uyuşmazlıkların çözüm yolları, mahkemelerin örgütlenmesi ve yönetimi, mahkemelerde yeni teknolojilerin kullanılması, mahkeme kararlarının yerine getirilmesi vb. hususları başta olmak üzere, adaletin etkinliğiyle ilgili konularda çok değişik toplantı, araştırma ve yayın faaliyetleri gerçekleştirmiş, ayrıca bir kısım üye ülkelere yargı reformu sürecinde destekte bulunmuştur. Çalışmalarını her dönem daha da geliştirerek ve çeşitlendirerek sürdürmekte olan CEPEJ, kuruluşundan bu yana geçen 6 yıllık süre içinde adaletin etkinliği alanında uluslararası bir otorite haline gelmiştir.
Adaletin Niteliği Çalışma Grubu
Adaletin kalitesi Çalışma Grubu özellikle büyük bir mutabakatı karşılayan performans ve etkinlik kriterleri uyarınca adalet uygulayıcıları ve kullanıcılarının beklentilerinin yanında, üye ülkelerde, adalet sistemiyle ulaştırılan kamu hizmetinin kalitesini geliştirmek amacıyla mahkeme içlerinde yapılan çalışmanın analizi ve değerlendirilmesi araçları geliştirmek için görevlendirilmiştir.
Adlî Zaman Yönetimi İçin SATÜRN Merkezi
Mahkeme zaman yönetiminin oluşturulması üzerine çalışılmak üzere CEPEJ 2007’de bir adli zaman yönetimi merkezi (SATÜRN Merkezi – Adli Zaman Kullanımı Çalışmaları ve Analizleri Araştırma Ağı) kurmuştur.
SATURN Merkezi üye Devletlerdeki adli zaman diliminin öğrenilmesi için gereken ve üye ülkelerin Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 6. Maddesi tarafından korunan makul bir süre içinde adil yargılama hakkının ihlalini önleme amacındaki politikaların uygulamasını sağlamak için yeterince detaylı bilgileri toplamak ile görevlendirilmiştir.
İcra Çalışma Grubu
İcra (uygulama) Çalışma Grubu (CEPEJ-GT-EXE) ulusal seviyede hukukî, ticari ve idari konularda mahkeme kararlarının uygulanmasına ilişkin Avrupa Konseyi’nin ilgili standartlarının daha iyi uygulanmasını sağlamakla görevlendirilmiştir.
CEPEJ Pilot-Mahkemeler Ağı
CEPEJ mahkemelerin faaliyetlerini desteklemek ve adlî sistemin etkinliğini arttırmak amacıyla, en iyi uygulamaları belirlemek için Avrupa Devletlerinden bir Pilot-mahkemeler Ağı kurmuştur.

CEPEJ’E İLİŞKİN GENEL MÜDÜRLÜĞÜMÜZ FAALİYETLERİ

CEPEJ’in rutin olarak yılda 2 kez Strazburg’da düzenlenen Genel Kurul toplantılarına ve yılda 1 kez düzenlenen irtibat görevlileri toplantısına düzenli olarak Genel Müdürlüğümüzce katılım sağlanmıştır.

•  CEPEJ Sekreteryası bünyesinde üye ülkelerin adalet sistemlerinin değerlendirildiği "2006-2008" Dönemi Adli Sistemlerin Değerlendirilmesine Yönelik Proje'de yer alan sorular, çeşitli kurumlar ile yapılan işbirliği çerçevesinde yanıtlanmış olup, hazırlanan cevaplar CEPEJ Sekretaryası’na sunulmuştur. Ülkelerden alınan cevapların değerlendirilmesini içeren “European Judicial Systems” adlı kitap CEPEJ çalışmaları No:11 olarak Avrupa Konseyi tarafından basılarak ülkelere dağıtılmıştır.
• CEPEJ çalışmalarının tanıtılması amacıyla Genel Müdürlüğümüz web sitesinde ayrı bir sayfa oluşturulmuştur. Bu sayfada CEPEJ kurumsal yapısı yanında yayımlanan raporlar ve tercümeleri ile bu alanda yapılan çalışmaların tanıtılması amaçlanmıştır.
• Uluslararası Hukuk Bülteni - Ekim 2008 sayısında CEPEJ'in tanıtımı amaçlı makale,  Uluslararası Hukuk Bülteni - Ocak 2009 sayısında CEPEJ "Avrupa Adalet Sistemleri - 2008 Basım" raporu özeti yayımlanmıştır.
• CEPEJ’in 14. Genel Kurul Toplantısı’nda, Türkiye’ye 2010 yılında  CEPEJ Sekretaryası’nca bir ziyaret yapılmasına karar verilmiştir.
• CEPEJ Sekreteryası bünyesinde üye ülkelerin adalet sistemlerinin değerlendirildiği “2008-2010" Dönemi Adli Sistemlerin Değerlendirilmesine Yönelik Proje'de yer alan sorular, çeşitli kurumlar ile yapılan işbirliği çerçevesinde yanıtlanmış olup, hazırlanan cevaplar CEPEJ Sekretaryası’na sunulmuştur.