Genel Müdürlük ...:: EUROJUST ::...
Avrupa Adlî Yargı Ağı oluşumundan sonra, Avrupa Birliği içerisinde işbirliği alanında atılan diğer bir önemli adım kuşkusuz, Eurojust’ın kuruluşu olmuştur. 28 Şubat 2002 tarihli Konsey Kararı ile geçici statüsü sona erdirilerek sürekli bir yapı haline dönüşen Eurojust, Avrupa Adlî Yargı Ağı ile aynı amaç fakat farklı yetkilerle donatılmış tüzel kişiliği olan bir Avrupa Birliği Kurumudur.Özellikle bir veya daha fazla üye devletin karıştığı sınıraşan ciddî suçlar ve organize suçların araştırılması ve soruşturulmasında yetkili ulusal makamlar arasında işbirliğini geliştirmek, araştırma ve soruşturmaları teşvik etmek, koordine etmek, üye devlet ve Konsey’e gerekli uzmanlık bilgisini temin etmek, konuları Eurojust’ın önemli görevleri arasında sayılmaktadır.
Eurojust’ın genel yetki alanı, yasadışı uyuşturucu trafiği, karapara aklama, insan kaçakçılığı ve ticareti, radyoaktif madde ticareti, motorlu taşıtlarla ilgili suçlar, bilgisayar suçları, yolsuzluk ve dolandırıcılık suçları, suçtan kaynaklanan kazanımların aklanması suçları, çevre suçları, 21 Aralık 1988 tarihli Avrupa Birliğine üye devletlerde bir suç örgütüne katılmayı suç sayan Ortak Eylem anlamında cezaî bir suç örgütüne katılma suçları ve Eurojust’ın kuruluş amacı çerçevesinde kalan diğer suçlardır.
Eurojust’ın işlevleri arasında soruşturmaları kolaylaştırmak da sayıldığından, sınıraşan suçlarda adlî yardım teklifinin ilgili her devlete gönderilmesi yerine, sadece Eurojust’a iletilmesi, istenilen sonuca ulaşılmasını daha etkin bir şekilde sağlamaktadır.
Eurojust üyeleri, hem kendi ülkelerinin “ulusal temsilcisi”, hem de “Eurojust üyesi” olarak iki yönlü bir fonksiyon ifa etmektedir.
Eurojust çalışma dili, İngilizce’dir. Dolayısıyla, dil sorunu olduğunda herhangi bir üye devletten gelen talep, o devletin Eurojust temsilcisi aracılığıyla İngilizceye çevrilmekte ve Eurojust tüzel kişiliğine sunulmaktadır.
Avrupa Adlî Yargı Ağı-Eurojust İlişkisi de bu kapsamda üzerinde önemle durulması gereken bir konudur.
Eurojust ile Avrupa Adlî Yargı Ağı ilişkisi, birbirini tamamlayıcı nitelikte olup, özellikle adlî ağ temas noktası, Eurojust üyesi ve Eurojust ulusal temsilcisi ilişkisine dayanmaktadır. Davaların koordinasyon merkezi olan Eurojust, sınıraşan ciddî organize suçlarla ilgili araştırma ve soruşturmalarda, adlî ağ temas noktalarını adlî yardım tekliflerinin hazırlanışı, yapılması ve yerine getirilmesi hususlarında desteklemektedir.
Eurojust’ın kurulması ile birlikte, Avrupa Adlî Yargı Ağının faaliyet alanı genişleyerek, Eurojust’ın imtiyazlı bir ortağı olarak Eurojust’ın işlevselliğini tamamlayıcı şekilde fonksiyonlarını sürdürmesi zorunluluğu doğmuştur. İki işbirliği ünitesi arasında kurulması zorunlu olan etkili bir işbirliğinin tesisi için benimsenen önlemler arasında;
- Eurojust’ın Avrupa Adlî Yargı Ağı merkezi bilgi sistemi ve haberleşme ağı bilgilerine erişiminin sağlanması,
- Avrupa Adlî Yargı Ağı Sekreteryasının Eurojust Sekreteryası çatısı altında ancak bağımsız ve özerk nitelikte konumlanması,
- Avrupa Adlî Yargı Ağının, Eurojust kaynaklarından yararlanması,
- Avrupa Adlî Yargı Ağı temas noktaları ve Eurojust ulusal üyeleri arasında yakın bir işbirliği sağlanması ve karşılıklı olarak toplantılara katılım aracılığıyla bu işbirliğinin güçlendirilmesi,
- Eurojust’ın ulusal üyeleri aracılığıyla veya tüzel kişilik olarak inisiyatif başlattığı durumlarda zorunlu olarak Avrupa Adlî Yargı Ağı ile işbirliği içinde hareket etmesi,
- Hem Eurojust hem de Avrupa Adlî Yargı Ağı için aynı kişilerin temas noktası olarak görevlendirilebilmesi imkanı,
- Avrupa Adlî Yargı Ağı temas noktalarının Eurojust operasyonel toplantılarına katılımının sağlanması,
Örnek niteliğinde sayılabilir.
Avrupa Birliği için Anayasa Oluşturan Antlaşmada ve 4-5 Kasım 2004 tarihleri arasında Brüksel’de yapılan Avrupa Birliği Konseyi toplantısında kabul edilen Lahey Programında da Adlî işbirliğinin güçlendirilmesinde Avrupa Adlî Yargı Ağı ile Eurojust işbirliği vurgulanmıştır.
Ülkemizde ise adli işbirliği bağlamında Eurojust’ın tanıtımına ilişkin olarak; "Türkiye ve Avrupa Birliği Ülkelerinde Adli İşbirliği Uygulamaları ve Eurojust" konulu seminer 18-19 Ocak 2010 tarihlerinde Antalya'da 120 hakim ve Cumhuriyet savcısının katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Bahse konu toplantıda Genel Müdürlüğümüz tetkik hakimleri ceza ve hukuk istinabe, suçlu iadesi, hükümlü nakli, çocuk kaçırma ve nafaka gibi alanlarda adli yardım taleplerinin ne şekilde hazırlanacağı ve yerine getirileceği konusunda bilgiler vermiş, yabancı katılımcılar da Avrupa Tutuklama Müzekkesi, Eurojust ve Avrupa Yargı Ağı (EJN)'nın görev ve işleyişine ilişkin sunumlar yapmıştır.
Ayrıca, 2010 yılı İlerleme Raporu'nun 84. sayfasında "Türkiye, Avrupa Yargı Ağı’nın (EJN) düzenli toplantılarına katılım sağlamaktadır. Adalet Bakanlığı tarafından Eurojust ve EJN için oluşturulan internet sitesinde, temas noktalarına iletilen tüm talepler artık yayımlanmaktadır. Eurojust ile bir işbirliği anlaşması imzalanması konusunda adım atılmamıştır. Kişisel verilerin korunmasına yönelik etkili bir rejim, etkin bir uluslararası adli işbirliğinin sağlanması açısından büyük önem taşımaktadır" ibaresi yer almaktadır. Bakanlığımız EJN toplantılarına düzenli katılım sağlamakta olup, adli işbirliği alanında ilgili ülkelerin temas noktaları ile bilgi paylaşımı ve taleplerin yerine getirilmesinde işbirliği yapmaktadır. Ancak, "Kişisel Verilerin Korunması Kanunu Tasarısı"nın yasalaşması, etkin bir uluslararası adli işbirliğinin sağlanması ve Eurojust’a üye olmamız açısından önemli görünmektedir.
Bununla birlikte, Eurojust’ın operasyonel toplantılarına zaman zaman Bakanlığımızca katılım sağlanmaktadır.